Jaap Stikkelbroeck

Vorige maand werd de Deken in het FD opgeroepen om in te grijpen bij SRK, de rechtsbijstandverlener die advocaten in loondienst ook bijstand laat verlenen aan niet-verzekerde klanten. Dat mag niet, volgens de regels van de Orde, omdat die advocaten dan mogelijk niet meer onafhankelijk zijn. Onafhankelijkheid is een van de kernwaarden van advocaten, net zoals deskundigheid, partijdigheid, vertrouwelijkheid en integriteit. De Haagse Orde liet weten een onderzoek naar de SRK in te stellen. Iets verderop liet de Haagse politiek juist weten SRK te steunen en desnoods de Orde te willen dwingen om haar regels aan te passen. Goed dat de NOvA haar kernwaarden bewaakt, maar misschien zou het beter zijn als ze haar aandacht ook richt op dossiers waarover zij en de maatschappij het roerend eens lijken te zijn. Over de samenwerking tussen de FIOD en de Zuidas bijvoorbeeld. “Zoals aangegeven moeten zij zich daarbij houden aan de beroeps- en gedragsregels zoals onder andere neergelegd in de kernwaarden” In juni dit jaar kopte de voorpagina van het FD dat advocaten ‘samenwerken’ met de FIOD door naar Amerikaans voorbeeld ‘zelfonderzoek’ te verrichten bij hun cliënten. Dat zou efficiënter zijn en reputatieschade voor verdachten voorkomen. Uit verschillende hoeken van de maatschappij

Vorige week mocht ik op De Zaak Op Orde een praatje houden over ‘empowerment’ van cliënten. Deze week berichten in het FD over SRK die rechtsbijstand wilt verlenen aan particulieren voor wie gewone advocaten onbetaalbaar zijn en over een onderzoek van het WODC waaruit blijkt dat ook kleine bedrijven een rechtsgang mijden omdat die ‘te duur’ is. Genoeg aanleiding om de strekking van mijn verhaal nog een keer ‘op papier’ te zetten. De stelling: “Over 15 jaar moeten onze cliënten in staat zijn om hun juridische problemen zelf op te lossen.” Startup ‘Empowerment’ is een term die hoort bij de wereld van startups en de platformeconomie. Dat lijkt een ver-van-je-bed-show voor veel advocaten, maar dat is het zeker niet. Het betekent zoveel als ‘iemand in staat stellen iets te doen dat hij daarvoor niet zelf kon doen’. En als je dat weet, realiseer je je dat het in het DNA van iedere advocaat zou moeten zitten. Advocaat-cliënt relatie Toen ik nog Geneeskunde studeerde, leerden we dat de verhouding tussen een arts en een patiënt er een moet zijn van informed consent. Artsen moeten patiënten informeren over hun medische toestand en de behandelmogelijkheden, zodat patiënten met een behandelplan kunnen instemmen. Voor

“We hebben geen behoefte aan een Uber voor de advocatuur. We zijn geen taxichauffeurs.” Op zijn minst ongelukkig, zoals de Commissie Herijking Gedragsregels van de Orde van Advocaten zich uitsprak tegen zogenoemde matchingsites die rechtzoekenden en advocaten aan elkaar koppelen. Deze karakterisering van een commissielid dat zelf werkzaam is op het grootste kantoor van Nederland, zorgde bij de aanwezige pers voor gefronste wenkbrauwen. We kunnen de Commissie het voordeel van de twijfel geven en aannemen dat de vergelijking met taxichauffeurs niet neerbuigend bedoeld was. Ik wil ook geloven dat de Orde oprecht is in haar bedoelingen als zij zegt het doel achter het provisieverbod te willen handhaven en te willen voorkomen dat er een handel in cliënten ontstaat. Dat is ook belangrijk. Maar je kunt niet anders dan een beetje cynisch worden van de toelichting van de Commissie op haar toch al opmerkelijke uitspraak: “We willen niet dat rechtzoekenden geld moeten betalen om een advocaat te kunnen krijgen.” Misschien is het mij ontgaan, maar ik wist niet dat cliënten die geen matchingsite gebruiken, gratis aan een advocaat kunnen komen. Er gaat iets hooghartigs uit van de a priori verwerping van een ‘Uber voor de advocatuur’. Vernieuwing, transparantie en concurrentie zijn prima voor de taximarkt,