Wat de advocatuur van de taximarkt kan leren

“We hebben geen behoefte aan een Uber voor de advocatuur. We zijn geen taxichauffeurs.”

Op zijn minst ongelukkig, zoals de Commissie Herijking Gedragsregels van de Orde van Advocaten zich uitsprak tegen zogenoemde matchingsites die rechtzoekenden en advocaten aan elkaar koppelen. Deze karakterisering van een commissielid dat zelf werkzaam is op het grootste kantoor van Nederland, zorgde bij de aanwezige pers voor gefronste wenkbrauwen.

We kunnen de Commissie het voordeel van de twijfel geven en aannemen dat de vergelijking met taxichauffeurs niet neerbuigend bedoeld was. Ik wil ook geloven dat de Orde oprecht is in haar bedoelingen als zij zegt het doel achter het provisieverbod te willen handhaven en te willen voorkomen dat er een handel in cliënten ontstaat. Dat is ook belangrijk.

Maar je kunt niet anders dan een beetje cynisch worden van de toelichting van de Commissie op haar toch al opmerkelijke uitspraak: “We willen niet dat rechtzoekenden geld moeten betalen om een advocaat te kunnen krijgen.” Misschien is het mij ontgaan, maar ik wist niet dat cliënten die geen matchingsite gebruiken, gratis aan een advocaat kunnen komen.

Er gaat iets hooghartigs uit van de a priori verwerping van een ‘Uber voor de advocatuur’. Vernieuwing, transparantie en concurrentie zijn prima voor de taximarkt, maar voor de juridische dienstverlening? Die is blijkbaar veel te gecompliceerd. Daar moeten cliënten tegen zichzelf in bescherming worden genomen, omdat ze niet zelf kunnen bepalen of ze het advies van een vergelijkingssite willen volgen of niet.

Verkopersmarkt
De – door advocaten gedomineerde – juridische dienstverlening is een verkopersmarkt. De aanbieder bepaalt de prijs en de spelregels en is dus helemaal niet gebaat bij innovatie. Hij wil uurtje-factuurtje kunnen blijven werken, omdat hij dat gewend is.

Zo was dat ook met de taximarkt, totdat nieuwe spelers als Uber maar ook anderen daar verandering in brachten. De machtsverhouding is zich daar richting een kopersmarkt gaan bewegen, waarin de klant aanbieders kan vergelijken op hun dienstverlening en tarieven.

Waarom zou dat niet werken voor de markt van juridische dienstverlening? Waarom zou je als advocaat tegen zo’n ontwikkeling zijn?

De behoefte aan juridische hulp is vaak net zo urgent als de zoektocht naar een taxi. In een kopersmarkt kunnen cliënten na een snelle vergelijking kiezen voor een advocaat die qua dienstverlening, klanttevredenheid en tarief het best bij ze past. Als je werkelijk wilt opkomen voor de belangen van rechtzoekenden, kun je dat alleen maar toejuichen.